پروفسور دکتر دراگان تودوروویچ به زبان عربی و فارسی روان صحبت می کند و همین امر باعث شده است تا بینشی عالی از شرایط تاریخی، اجتماعی و فرهنگی-مذهبی خاورمیانه به دست آورد. نویسنده در کتاب خود به روابط پیچیده میان مسلمانان سنی و شیعه می پردازد و بینش بسیار مفصلی از تفاوت های اعتقادی بین سنی گری و تشیع، دلایل اساسی تقسیم بندی آنها، روابط معاصر بین کشورهای عربی و ایران  و همچنین روابط ایران با ایالات متحده آمریکا و روسیه در چارچوب مناسبات سنی و شیعه ارائه می دهد.

دکتر سعید خلیلویچ مدیر مرکز علوم اسلامی قم بلگراد در تقریظ بر کتاب "رابطه سنی و شیعه در خاورمیانه " نوشته است :

روابط پیچیده میان مسلمانان سنی و شیعه برای قرن ها موضوع بحث های جذاب حقوقی و کلامی بوده است. برخی اختلافات سیاسی نمایندگان دو مکتب ابتدایی در اسلام نیز نتیجه آنها در حوزه رشته های نظری بود. در چند دهه اخیر، این مسئله موضوع اصلی مورد توجه قدرت سیاسی مسلط بوده است و دیگر تفاوت ها در سطح ارزیابی نظری از حقیقت مواضع کلامی و فقهی این مکاتب مطرح نمی شود. بنابراین، وارثان رشته‌های کلاسیک اسلامی که اصرار دارند تفاوت‌های این مکاتب در رابطه با عناصر مشترک چندگانه‌شان ناچیز است، امروز نمی‌توانند سوء تفاهم‌ها را برطرف کنند. در شرایط معرفتی جدید تقدم اراده و قدرت انسان در رابطه با علم، حقیقت و قانون، وقتی قدرت مسلط تصمیم بگیرد که انشعابات در صفوف مسلمانان سنی و شیعه دیگر به بدترین معنای عمل گرایانه فایده ای ندارد، تضادها متوقف می شود.

نویسنده محترم می خواهد بستر جدیدی از رنج سیاسی را که بر خاورمیانه تحمیل شده است و در گسترش آن مسلمانان با دانش ناکافی حرفه ای و استراتژیک نقش ابزاری بسیار مهمی دارند - در پرتو تجربیات و تجربیات فوری او احساس و تحلیل کند. زندگی در بطن جغرافیایی و فکری موضوع او. چنین رویکرد روش شناختی این کتاب را به ویژه ارزشمند می کند.

سفیر دکتر تودوروویچ به وضوح سرعت تغییرات اساسی در هستی سیاسی جوامع خاورمیانه را نشان می دهد و بدین وسیله این فرضیه را تایید می کند که این تغییرات ماهیت نظری ندارند و اصل بی قرار برتری اراده و قدرت انسانی را آشکار می کنند. بنابراین، نیاز است که این کتاب تا حدودی باز نگه داشته شود و جذابیت آموزنده آن تجدید شود، اگرچه ما از این واقعیت که قبلاً بر اساس روش شناختی محکمی قرار گرفته است دلگرم هستیم.

هنوز جزییات گفتگوی شهر قم ایران را که تنها چند ماه پیش توسط نویسنده این کتاب و آیت الله بانفوذ علیرضا اعرافی، رئیس دانشگاه بزرگ سنتی اسلامی قم به زبان فارسی انجام شد، به خوبی به خاطر دارم. استاد دیرینه فلسفه اسلامی من، اعرافی، پس از این دیدار به من گفت که شاید هیچ سفیری که در ایران آمده تا به حال در مورد میراث غنی فکری دین با احساسات ظریفی مانند سفیر جمهوری صربستان در آن روز با او صحبت نکرده است.

1403/04/14